Sữa thực vật: Có tốt hơn sữa bò?

Trong vài năm gần đây, sữa thực vật đã trở thành một sự lựa chọn phổ biến, cạnh tranh với sữa bò truyền thống. Với nhiều người, câu hỏi “Sữa thực có tốt hơn sữa bò không?” trở nên ngày càng quan trọng khi họ cân nhắc lợi ích sức khỏe, mục tiêu tăng cơ đốt mỡ, nhu cầu dinh dưỡng, và các yếu tố môi trường.

Khác biệt giữa sữa hạt và sữa động vật?

Mặc dù sữa bò truyền thống vẫn luôn thống trị thị trường sữa, nhưng chỉ cần nhìn vào tủ lạnh tại một cửa hàng tạp hóa sẽ thấy rằng các nhà bán lẻ ngày càng có xu hướng bán nhiều hơn các loại sữa thay thế có nguồn gốc từ thực vật.

Sữa thực vật thường làm từ các loại hạt legume. Trong tiếng Mỹ, legume được hiểu là các loại quả hay hạt họ đậu, và nếu không khó tính, hiểu rộng hơn thì gộp cả hạt mè, hạt hướng dương, có khi gồm cả ngũ cốc. Cách làm sữa thực vật rất đơn giản, tương tự như làm sữa đậu nành, ngâm nước, loại vỏ, xay nghiền ép nén, và lọc lấy nước. Đó là…sữa.

Trong sữa bò có chứa các chất như protein, canxi, riboflavin và kali. Các chất dinh dưỡng là nhất quán trong tất cả các sản phẩm, nhưng lượng chất béo thay đổi từ không béo, ít chất béo và đầy đủ chất béo để phù hợp mục tiêu tăng cơ đốt mỡ.

Sự khác biệt lớn giữa sữa bò và sữa thực vật là protein. Chất lượng của đạm thực vật nói chung không cao bằng đạm động vật. Sữa bò có chứa protein động vật – đầy đủ các axit amin mà con người cần trong chế độ ăn uống. Một số loại sữa làm từ thực vật rất ít protein, hoặc chủ yếu là các protein không hoàn chỉnh, có thể là một vấn đề đáng lo ngại đối với trẻ em và người già.

Sữa làm từ thực vật đang trở nên phổ biến hơn bởi một số người thích mùi vị và sự đa dạng của hương vị. Nó cũng được những người bị dị ứng hoặc không dung nạp với sữa bò ưa thích.

Sữa thực vật và sữa bò, sữa nào dinh dưỡng hơn?

Dinh dưỡng sữa thực vật tùy thuộc vào loại nguyên liệu. Cho đến nay, khoảng gần 20 loại sữa thực vật đã được thương mại hóa, trong đó sữa hạnh nhân, yến mạch, sữa dừa, đậu nành, đậu Hà Lan, và sữa gạo là những loại sữa phổ biến nhất.

Với các loại sữa thực vật phổ biến hiện nay, sữa dừa được đánh giá tốt về hương vị, nhưng nó không cung cấp protein và chứa nhiều chất béo bão hòa. Về calo, không tính đến các loại sữa được thêm đường để tạo vị ngọt, sữa thực vật được làm từ các loại hạt ít béo như đậu nành, đậu xanh cung cấp ít calo hơn so với sữa bò, thích hợp cho ăn kiêng giảm béo với mục tiêu tăng cơ đốt mỡ. Các loại khác được làm từ các hạt giàu chất béo như hạnh nhân, macca… có lượng calo tương đương với sữa bò nguyên chất.

Còn protein, sữa bò bỏ xa sữa thực vật vạn dặm. Số lượng protein trong sữa thực vật chỉ bằng 1/3- 1/5 so với sữa bò. Chất lượng protein của sữa thực vật không hoàn hảo như sữa động vật. Về khoáng và vitamin thì sữa thực vật kém xa sữa bò, nhất là calcium và vitamin B12 với tác dụng ngăn ngừa thiếu máu.

Sữa làm từ thực vật không có thành phần dinh dưỡng tương tự như sữa bò và không nên được xem như một sản phẩm thay thế trực tiếp, như hầu hết người tiêu dùng thấy hiện nay.

Các lựa chọn thay thế bằng sữa thực vật có thể đóng một vai trò nào đó trong chế độ ăn uống, đặc biệt là đối với những người bị dị ứng sữa bò hoặc không dung nạp lactose. Nhưng sữa thực vật không quá vượt trội về mặt dinh dưỡng hay phục vụ mục tiêu tăng cơ giảm mỡ và không hoàn toàn đúng với những quảng cáo quá đà về lợi ích sức khỏe mà nhiều người đặt cho chúng.

Sữa bò là lựa chọn tốt nhất cho trẻ nhỏ cần calo, protein, chất béo và canxi cho sự phát triển. Tuy nhiên, đối với người lớn và những người có vấn đề về dị ứng hoặc không dung nạp lactose thì sữa thực vật là một lựa chọn thay thế tốt. Lựa chọn giữa sữa hạt và sữa động vật phụ thuộc vào nhu cầu dinh dưỡng, sức khỏe cá nhân, và quan điểm về môi trường của mỗi người.